دنیوی شدن و نظریه انتخاب عقلانی دین

Authors

مجید موحد مجد

احسان حمیدی زاده

abstract

نظریه انتخاب عقلانی، نظریه ای است که برخی از صاحب­نظران متقدم، به ویژه اقتصاددانان کلاسیک و مردم­شناسان­ اقتصادی و اجتماعی، به آن توجه ویژه داشته اند و صورت خام ایده انتخاب عقلانی را برخی از آنها پردازش کرده اند. تبیین رفتارهای دینی مردم در دنیای مدرن بر مبنای تبیین­های نظریه دنیوی ­شدن اهمیت قابل توجهی در جامعه­شناسی دین داشت. اما این نظریه به علت پاره­ای کاستی­ها نمی­تواند تبیین جامع و کاملی را فراهم کند. از همین رو به نظر می رسد نظریه انتخاب عقلانی، به عنوان یک رویکرد جدید در جامعه­شناسی دین، می­تواند برخی از کاستی­های نظریه دنیوی ­شدن را جبران کند. این نظریه با تبیینی که از تکثر دینی در دنیای مدرن ارائه می­دهد شکل دیگری از دنیوی شدن را مطرح می­کند که در خود دین بروز یافته است. این امر اهمیت ارائه نظریه­های پساسکولار را افزایش داد تا امکان ارائه تبیین جامع­تری از وضعیت دین در دنیای مدرن فراهم شود. بر این اساس، نظریه انتخاب عقلانی دین نشان می­دهد که نقش دین در جوامع کاهش نمی­یابد و دین می کوشد خودش را با اقتضائات جامعه مدرن همراه کرده، در استدلال­های خود از براهین معتبر عقلی مبتنی بر بازار و سود و زیان استفاده کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی نظریه گیدنز، در باب دین و دنیوی شدن براساس مبانی اسلامی

گیدنز برخلاف جامعه شناسان کلاسیک و با عنایت به پیدایش جنبش های نوین دینی، به ویژه بنیادگرایی اسلامی، دنیوی شدن دین در دنیای مدرن را نپذیرفته و با تفسیر بازاندیشانه ، کارکردهای دین را متناسب با اقتضائات جامعۀ جدید، معنایابی کرده است. گیدنز معتقد است که دین می تواند با مدرنیته هم زیستی داشته باشد، مشروط به آنکه تن به گفت وگو و بازاندیشی بسپارد. این نظریه، هرچند به لحاظ پاسخ گو دانستن دین به سوالا...

full text

مطالعه جامعه‌شناختی رفتارهای انحرافی دانشجویان: کاربست تجربی نظریه انتخاب عقلانی

مراجعه به تحقیقات پیشین نشان دهنده شیوع قابل توجه رفتارهای انحرافی در میان دانشجویان می‌باشد. چهارچوب نظری پژوهش حاضر نظریه انتخاب عقلانی بوده و مدل ساختاری روابط بین متغیرها نیز بر مبنای آن تنظیم شده است. در نظریه انتخاب عقلانی از یک طرف تاکید بر منافع جرم و از طرف دیگر فرصت‌های جرم است که ترکیب این دو عامل با یکدیگر زمینه‌های وقوع جرم را مهیا می‌سازد. نظریه‌پردازان انتخاب عقلانی بر روی عوامل ...

full text

نظریه انتخاب عقلانی؛ تحلیل علل پایان جنگ عراق علیه ایران

حمله عراق به ایران در شهریور‏ماه 1359 سرآغاز رسمی طولانی‏ترین و مهم‏ترین جنگ بعد از جنگ جهانی دوم بود که در نهایت پس از 8 سال مبارزه همه جانبه زمینی، هوایی و دریایی در 29 مرداد 1367 با پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت از سوی دو کشور پایان یافت. جنگ ایران و عراق که از درگیری‏های مرزی تا استفاده از سلاح‏های شیمیایی و تضییع منابع عظیم دو کشور کشیده شد، در نهایت بدون دستیابی رژیم بعث به اهداف خود و هم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های ادیانی

Publisher: دانشگاه ادیان و مذاهب

ISSN

volume 2

issue 3 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023